Söguburður

Haustið 2013 birti DV (helgarblað 27.-29. sept) kæru Aldísar Schram á hendur JBH til kynferðisbrotadeildar lögreglunnar á höfuðborgarsvæðinu. Þar er að finna allar sömu sögurnar sem Stundin og aðrir fjölmiðlar hafa nú rifjað upp sex árum síðar. Sömu nöfn – sömu sögur. Eina undantekningin er sviðsetning Carmenar Jóhannsdóttur „á þakinu“ sem fjallað er um í upphafi. Hinar sögurnar fjórar eru sagðar af höfundi kærunnar, Aldísi Schram. Það ætti að vekja athygli athugulla lesenda að þarna er hvergi að finna kærur vegna áreitni við hana sjálfa eða dóttur hennar, systur hennar, móðursystur né vinkonur sem áður voru á hennar sakaskrá.

Lögreglan endursendi Aldísi, lögfræðingi, skjalið með þeim ummælum að sögur ónafngreindra aðila væru ómarktækar, þar sem ekki væri unnt að kanna sannleiksgildi nafnlausra frásagna. Það eina sem er nýtt er að í upphafi árs 2019 komu sömu konur loks fram undir nafni í fjölmiðlum. Þar voru sögurnar birtar, án athugasemda, gagnrýninna spurninga eða sannprófunar af neinu tagi og án þess að virða andmælarétt hins meinta sökudólgs.  Í kaflanum sem hér fer á eftir birtast svör mín við þessum söguburði.   

  1. VEISLAN Á ÞAKINU

Laufey Ósk  Arnórsdóttir er bernskuvinkona Aldísar frá Ísafirði. Hún er ein af þeim fjölmörgu konum, sem átti að hafa orðið fyrir áreitni JB að sögn Aldísar. Þegar Laufey frétti þennan óhróður, sleit hún vinfengi við Aldísi. Laufey, sem nú er búsett á Spáni, hefur hins vegar hingað til haldið vinfengi við okkar fjölskyldu, þrátt fyrir óvild Aldísar.

Laufey sendi Bryndísi nýárskveðjur í upphafi árs, þann 1. jan.2018. Bréfið byrjar svona:

„Kæra Bryndís  – það gaf mér mikinn lífsstyrk að fá að kynnast ykkur sem unglingur. Fá að eiga ykkur að í huga og hjarta var svo sannarlega gott að hafa í farteskinu, þegar lagt var af stað frá litla þorpinu, Ísafirði (svo) – út í heim. Ég gat því borið höfuð hátt og verið stolt, því innst inni vissi ég, að ykkur þætti vænt um mig.“

Síðan segir:

„Takk fyrir að kenna mér að dansa, að lesa upp ljóð, að pota í bakið og segja „bein í baki“. Takk fyrir að tala við mömmu, þegar ég hætti í skólanum og fór að vinna! Takk fyrir að vera fyrirmynd, flott kona, feministi og óendanlega dugleg og klár, að ryðja brautina fyrir okkur „hinar“…. mest af öllu þó, elsku Bryndís og Jón, takk fyrir Aldísi og að VERA til!  Hlakka til að sjá ykkur.“

Ykkar ævinlega, Laufey“

Í júní s.l. boðaði Laufey komu sína til okkar Bryndísar í Salobrena, litlu þorpi í Andalúsíu. Hún kom með dætur sínar tvær. Við buðum þær hjartanlega velkomnar. Þær gistu hjá okkur um nóttina. Daginn eftir fórum við á þorpskrána til að horfa á viðureign Íslands og Argentínu á stórum skjá. Að leik loknum héldum við aftur heim á leið, þar sem við Bryndís höfðum undirbúið veislu „á þakinu“. Þar hefur löngum verið gestkvæmt. Við Bryndís vorum á þönum að elda og útbúa veisluborð og bera upp matföng. Carmen, dóttir Laufeyjar, hjálpaði til. Bryndís lýsir því sem þar næst gerðist með þessum orðum: „Ég gekk upp tröppurnar á eftir Carmen. Þegar hún kemur upp  á þakið, leggur hún frá sér fatið við endann á borðinu á milli Jóns Baldvins og Hugrúnar, nágrannakonu okkar, sem var meðal gesta og sat við hliðina á JB. Ég heyri Jón Baldvin segja: „Þakka þér fyrir hjálpina“. Hugrún fullyrðir, að hann hafi ekki snert hana – það sé rugl. Hún hefði ekki komist hjá því að sjá það þar sem hún sat við hliðin á JBH.Ég hafði varla sleppt orðinu til að segja „gjörið þið svo vel“ –  þegar Laufey æpir upp: „Jón Baldvin, þú káfaðir á henni, ég sá það“.

Kynferðisleg áreitni fer alla jafna ekki fram fyrir opnum tjöldum og í augsýn vitna. En þarna eru einfaldlega trúverðug vitni því til staðfestingar, að ásökunin var úr lausu lofti gripin.

Er einhver skýring til á svona framkomu? Eina trúverðuga skýringin er sú, að þetta hafi verið „set-up“ – sviðsetning af ásettu ráði.  En hvílík heilindi!

  1. Í HAGASKÓLA FYRIR MEIRA EN HÁLFRI ÖLD

Fyrstu sex árin að loknu námi erlendis var ég kennari við Hagaskóla í Vesturbæ Reykjavíkur fyrir hádegi og blaðamaður við Frjálsa þjóð eftir hádegi.  Enn í dag hitti ég fólk á förnum vegi sem lætur vel af kennara sínum á þessum árum. Lengi vel var ég boðinn á samkomur fyrrverandi nemenda, sem héldu upp á útskriftarafmæli sín.  En nú les ég það eftir einum nemandanum, að ég hafi reynst vera vondur maður.  Ég hafi látið hana sitja eftir og komið fram við hana með ósæmilegum hætti.

Meira en hálfri öld síðar verð ég að viðurkenna að hvorki man ég eftir nemandanum né ber ég kennsl á hana aftur. Fólk breytist að vísu á skemmri tíma en hálfri öld. Af þessari ástæðu leitaði ég til skólastjóra Hagaskóla með einfalda spurningu: Getið þið fundið gögn sem staðfesta, að ég hafi kennt í einhverri bekkjardeild í 2. bekk skólaárið 1966-68?  Svarið sem ég fékk frá Borgarskjalasafni var eftirfarandi:

Sæll.                                                                                                                        22.01.19
Ég tel mig vera búin að fara í gegnum allar þær öskjur, sem koma til greina úr Hagaskóla frá þessu tímabili. Hef því miður ekkert fundið  sem getur staðfest hvort þú hafir eða ekki kennt í 2. bekk á tímabilinu. Væntanlega hafa þessar upplýsingar ekki varðveist og þeim ekki skilað inn til Borgarskjalasafns. Þar af leiðandi tel ég að málinu sé lokið af okkar hálfu.  – Kveðja, Margrét“.

En málinu var ekki lokið. Síðar kom á daginn að blaðamenn, sem leituðu sömu upplýsinga og ég, fengu önnur svör. Þeir fengu staðfest að ég hefði kennt í 2- X þar sem umræddur nemandi átti sæti á því skólaári. Það er svo forstöðukonu Borgarskjalasafns að útskýra hvers vegna stofnunin gaf ólík svör við sömu spurningu.

En er sagan sönn eða bara tilbúningur eftir á, eins og allar hinar? Þar er fullyrðing gegn fullyrðingu. Ég vísa henni alfarið á bug. En ég viðurkenni, að þessi saga særir mig meira en allar hinar, sem matreiddar hafa verið í þessari herferð gegn mannorði mínu. Hvers vegna? Vegna þess að þarna er því beinlínis haldið fram að ég hafi látið stjórnast af annarlegum hvörtum. Undir yfirskini hjálpsemi við nemanda, hafi allt annað vakað fyrir mér. Þetta gengur gegn öllu því sem mér er beinlínis í blóð borið.

Ég hef alltaf frá blautu barnsbeini til dagsins í dag tekið svari þess sem er minni máttar, ef og þegar á reynir. Þetta hefur verið rauði þráðurinn í öllum mínu lífi , einkalífi jafnt sem pólitík. En samkvæmt þessari sögu er ég ekki bara illmenni – heldur líka hræsnari.

Þessi fyrirgreiðsla við nemendur, sem áttu í erfiðleikum með nám, gerðist örsjaldan. Ég man eftir þremur tilvikum á sex árum. Aðstaðan var í hálf-opnu rými við ganginn handan kennarastofu. Starfsfólk skrifstofunnar, sem og kennarar, höfðu þar aðgang til að ljósrita/fjölrita  próf, verkefni, ýtarefni o.s.sfr.. Fyrir utan að setja fyrir um námsefni og útvega gögn gat ég undir engum kringumstæðum verið á staðnum, þar sem ég var í fullu starfi annars staðar eftir hádegi.

Væri eitthvað hæft í þessu, tel ég vafalaust, að slíkt hefði kvisast út og komið  óorði á viðkomandi kennara. Svo vel þykist ég þekkja réttlætiskennd og stjórnsemi Árna Þórðarsonar, skólastjóra, að slíkt hefði ekki farið framhjá honum. Og hann hefði ekki látið þetta líðast. Hann hefði komist að hinu sanna og gripið til viðeigandi ráðstafana.

Einn þeirra sem beittu sér fyrir ráðningu minni sem fyrsta skólameistara Menntaskólans á Ísafirði, hafði það eftir Árna að ég væri „fæddur afburða- kennari“. Og að „þeir yrðu ekki sviknir af því að fela mér brautryðjandastarfið við stofnun Menntaskólans á Ísafirði“.  – Ég hef satt að segja ekki þorað að hafa þetta eftir fyrr en nú.

  1. TVÍSAGA – MARGSAGA

Margrét (f. 1943) er yngri systir Bryndísar.  Hún var gefin í fóstur til föðursystur sinnar og eiginmanns hennar en þeim varð ekki barna auðið.  Margrét ólst því ekki upp með systkinahópnum.  Það hefur að sögn þeirra, sem best til þekkja, mótað allt hennar líf.

Sumarið 1963 (fyrir 57 árum), seinasta árið mitt við Edinborgarháskóla, starfaði Margrét sem flugfreyja.  Hún flaug til Glasgow, hafði samband við systur sína og vildi skreppa í heimsókn.  Hún var að sjálfsögðu velkomin, en var látin vita að Bryndís yrði fjarverandi, á leiklistarnámskeiði í London.  Hún lét það ekki aftra sér og gisti hjá mér í minni fátæklegu stúdentaíbúð. Við notuðum tímann í skoðunarferð um borgina.  Um kvöldið bauð ég henni út að borða á veitingastað í grenndinni.  Daginn eftir deildum við morgunverði uppi á King Arthur‘s Seat í kveðjuskyni með útsýni yfir alla borgina. Að lokum fylgdi ég henni á brautarstöðina þar sem við kvöddumst með virktum.

40 árum síðar, þegar Aldís var byrjuð að bera út sögur um að faðir hennar ætti vingott við allt kvenkyns innan stórfjölskyldunnar, byrjaði hún á söguburði um að Margrét móðursystir sín hefði haldið við föður sinn.    Margrét tók þessa slúðursögu óstinnt upp.  Hún hótaði Aldísi því, að ef hún hætti ekki þessu bulli þegar í stað, myndi hún lögsækja hana.  Margréti var fullkunnugt um veikindi Aldísar á þessum árum.  Hún átti m.a. hlut að því að vista Aldísi á geðdeild (5. okt. 1994) skv. dómsskjali Aldísar sjálfrar nr. 62.

Hálfri öld síðar (2013) er sagan orðin óþekkjanleg og Margréti orðin tvísaga – gott ef ekki margsaga.  Í fyrstu útgáfu (2013) sem var að finna í kæru Aldísar, átti ég að hafa leitað á hana þegar hún gisti hjá mér fyrir meira en hálfri öld.  Það var að vísu ósatt samkvæmt hennar eigin vitnisburði, þegar hún hótaði Aldísi öllu illu ef hún hætti ekki róginum.  Í seinni útgáfu sögunnar (bréfi til Aldísar í dskj. 41, 2019) er þetta hins vegar orðið að nauðgunartilraun.  Svo herðir hún heldur betur á sakargiftum og sparar hvergi stóru orðin:

  • Hún segir mig kalla elstu dóttur mína „fjölskyldubölið“. – Það er ósatt. Ég hef hins vegar lýst því hvernig geðræn veikindi eins fjölskyldumeðlims getur leikið aðstandendur grátt.  Ég er ekki einn um það. Fjölmargir aðstandendur geðsjúkra eru til frásagnar um það.
  • Hún vísar til mín „með öllu hans kynferðisofbeldi“. – Ég hef aldrei beitt neina konu kynferðisofbeldi.
  • „Hvers konar maður er það, sem hælist af því við dóttur sína að hafa sofið hjá ömmu hennar og flestöllum konum í móðurfjölskyldu hennar“. – Hér er öllu snúið öfugt. Þetta óráðstal er haft eftir Aldísi, sem hefur þó beðist afsökunar á því þegar maníuköstum létti.
  • „Og hvers konar foreldrar eru það sem níða niður mannorð sinnar eigin dóttur í fjölmiðlum“. – Það er Aldís sjálf og vinkvennahópur hennar – Margrét systir þar með talin – sem hafa leitað til fjölmiðla og borið þar föður Aldísar sökum um barnaníð, sifjaspell og önnur ódæðisverk. Við höfum bara reynt að bera hönd yfir höfuð okkar þegar ósannar og ærumeiðandi fullyrðingar keyrði úr hófi.
  • Margrét segir: „Í hvert skipti sem Aldís sakaði JBH um óviðurkvæmilega framkomu þá endaði viðureign þeirra með innlögn hennar á geðdeild. JBH bara hringdi nokkur símtöl og tilkynnti að Aldís væri með „ofskynjanir“ og þar með var fórnarlambið svo elt uppi eins og óargadýr og stungið í einangrun og dópuð niður, úrskurðuð með alvarlegan geðsjúkdóm skv. fjarstýringu sendiherrans í Washington. Og það með samþykki eiginkonunnar, Bryndísar, sem aldrei var til staðar til að hlúa að barnabarni sínu, dóttur Aldísar, hvað þá Aldísi sjálfri“.  – Hér er þykkt smurt með ósannindum, rangfærslum og ásökunum sem hafa ekki við neitt að styðjast en lýsa glórulausu hatri og illgirni þess sem fer með svona fleipur.
  • En Margrét gerir það ekki endasleppt. Hún segir: „Hvernig getur einn aðili ræst út lögreglu, hjúkrunar- og læknalið, barnaverndarlið og félagsmálalið, með einni símhringingu?“ – Það getur enginn, enda er þetta bara bull að koma frá manneskju sem á að vita betur (og sjálf tók þátt í að vista Aldísi á geðdeild í fylgd lögreglu, eins og fyrr er til vitnað).
  • „Hver er veikur?“ spyr Margrét að lokum. Góð spurning, en ekkert svar.

Í þessum hatursfulla reiðilestri er nánast ekki satt orð að finna, eins og auðvelt er að sýna fram á með rökum. Ekki bætir úr skák að öll þessi illmælgi er réttlætt undir yfirskini samúðar með þeim sem þarf á hjálp að halda, en ekki ofstæki, illgirni og hatri.  Hvað gengur yngri systur Bryndísar til?  Þess má geta að Margrét hafði ekkert á móti því á árum okkar Bryndísar í Washington DC (1998-2002) að njóta gestrisni okkar og fór þá hið besta á með okkur. Ætli þessi framburður hennar sé ekki eitt skýrasta dæmið um hvernig andleg veikindi hafa eitrað út frá sér í fjölskyldu okkar Bryndísar eins og svo margra annarra aðstandenda geðsjúkra.

  1. AÐ VERA SKOTIN Í KENNARANUM SÍNUM

Elísabet Þorgeirsdóttir var ein af mörgum eftirlætis nemendum mínum á frumbýlingsárum  Menntaskólans á Ísafirði. Hún var formaður nemendafélagsins og mjög virk í menningar- og félagslífi skólans. Hún beitti sér fyrir því, ásamt með Einari Guðfinnssyni, síðar þingmanni, ráðherra og forseta Alþingis, að við efndum til námskeiðs um fundasköp og ræðumennsku,  þar sem ég var leiðbeinandi. Einnig tók Elísabet virkan þátt í leiklístarlífi innan skólans með Bryndísi.

Það gat ekki farið fram hjá mér, að um skeið var Elísabet svolítið skotin í kennaranum sínum. Annað eins hefur nú gerst og það er ekkert saknæmt við það. Ýmsir skólabræður hennar hafa síðar trúað mér fyrir því, að  þeir hafi verið skotnir í henni Bryndísi á þessum árum. Hver er ég, að ég geti áfellst þá? En það veldur mér vonbrigðum, að Elísabetu þyki við hæfi að afbaka þessa sögu. Enginn sem mig þekkir trúir því, að ég hafi „stungið fingri inn í leggöng hennar“. Er þetta ekki læknamál?Ég hef aldrei á ævinni beitt nokkra konu ofbeldi.Eða að ég hafi trúað henni fyrir því, að ég hefði í hyggju að skilja við Bryndísi og gert mér vonir um, að hún tæki við uppelda barna  minna. Á þetta að vera djók? Maður sem er kvæntur Bryndísi Schram, hefur ekki í hyggju að skilja við hana. Period.

Sagan sem hún segir af Bryndísi, hvæsandi og titrandi af reiði, hljómar ekki trúverðuglega í mín eyru. Svo bar við, þegar haldin var árshátíð skólans, að ég lá veikur í bælinu með flensu og bað því Bryndísi að líta eftir því, að árshátíðin færi sómasamlega fram. Þar með talið að framfylgja ströngu vínbanni, sem gilti á samkomum skólans á þessum árum. Elísabetu hlýtur að hafa leiðst á samkomunni, því að hún strauk þaðan og tók hús á skólameistaranumað næturþeli, þar sem hann lá lasinn í bælinu. Hún var ófarin, þegar Bryndís kom heim að árshátíð lokinni. Dálítið óvenjuleg aðkoma, ekki satt? En Bryndís tók því með stakri yfirvegun og stillingu. Hún vísaði ungu stúlkunni kurteislega á dyr, en lét hana í engu gjalda þessa uppátækis. Sjálfur hafði ég ekki nægilegt hugarflug til að bera mig upp undan „kynferðislegri áreitni“.  Ég get ekki ímyndað mér, að Elísabet hafi beðið neinn skaða af skólavist sinni í MÍ. Hún ávann sér traust, nóg til þess að vera trúað fyrir ritstjórn Veru, málgagns Kvennalistans.

  1. DIMISSION – Menntaskólinn á Ísafirði, ANNO ´79

Þá er komið að hinni skrumskældu frásögn Sigríðar Huldu Richardsdóttur af dimission útskriftarnema/stúdentsefna Menntaskólans á Ísafirði vorið 1979. Um það hafa skapast ólíkar hefðir í hinum ýmsu menntaskólum á Íslandi. Allar eiga þær það sameiginlegt, að þetta er ærsladagur –  einskonar „oktoberfest“ eða karnival.

Hvernig bárum við okkur að við dimission í MR anno 1958? Við tróðumst upp í gripavagna, sem höktu aftan í dráttarvél og fórum með hávaða og látum um bæinn, þar sem við tókum hús á rektor og kennurum og kvöddum þá með virktum með þvi að skála í brennivíni. Flestir voru með pela í vasanum. Um kvöldið var haldið ball og drukkið og dansað fram á nótt. Ég hef heyrt, að dimmission við hinn norðlenska skóla geti líka verið skrautleg, þótt ég hirði ekki um að fara nánar út í þá sálma.

Við Menntaskólann á Ísafirði hafði skapast sú hefð að fara í siglingu um Djúpið og heimsækja forvitnilega staði eins og t.d. Æðey, Vigur, Reykjanes eða byggðarlögin í nágrenninu. Í þetta skipti var Bolungarvík sótt heim. Ástæðan var sú, að í hópi stúdentsefna voru ungir og efnilegir Bolvíkingar. Sá mæti öðlingur, Jónatan Einarsson og Halla Kristjánsdóttir kona hans, opnuðu heimili sitt fyrir gestum og veittu af rausn, eins og þeirra var von og vísa. Sundlaugin í Bolungarvik var sérstaklega opnuð, bara fyrir stúdentsefnin og kennara þeirra. Þar ærsluðumst við um stund. Sumir í strákahópnum, þar með talinn undirritaður, voru ekki með skýlur, svo að við stukkum naktir í laugina, áður en stelpurnar komu á vettvang. Áður en þær bar að, fengum við léðar skýlur og huldum nekt okkar vendilega. Við lékum á als oddi í lauginni skamma stund. Allt sem þar fór fram var fyrir opnum tjöldum og í allra augsýn. Ekkert pukur. Enginn sem ég hef rætt við kannast við neina kynferðislega áreitni, enda vandséð, hvar unnt var að pukrast með slíkt.

Allir þeir sem ég hef rætt við í hópi kennara og nemenda segja, að frásögn Siggu Rikk, eins og hún var kölluð, sé alger skrumskæling af því, sem þar fór fram. Einn nemenda kvað svo fast að orði, að  þetta hefði verið skemmtilegasti dagur lífsins. Annar sagði, að þakkarræða mín til gestgjafanna, Jónatans og Höllu, hafi ekki aðeins verið mín besta þangað til heldur eftirminnilegasta ræða, sem hann hefur nokkru sinni heyrt. Ef það er eitthvað til í þessu hjá honum, má vera að skólameistarinn hafi verið ör af víni, en af og frá útúrdrukkinn og stjórnlaus, eins og Sigríður Richardsdóttir lætur sér sæma að segja.

Það kann að þykja ámælisvert að skólameistari og kennarar voru undir áhrifum áfengis á dimission.  Víst má það til sanns vegar færa. Þarna var gerð undantekning, þennan eina dag. Ég var að kveðja skólann eftir áratugs brautryðjendastarf.  Auðvitað er álitamál hvort það megi tíunda til málsbóta. Hitt vekur athygli mína að allir þeir sem ég ræddi við í hópi þáverandi nemenda lýstu frásögn Sigríðar sem hreina skrumskælingu á því sem þarna gerðist en enginn þeirra þorði að staðfesta það undir nafni.  Hvers vegna ekki? Þeir sögðust vera skíthræddir við #metoo. Svo er verið að tala um karlaveldið!

  1. AÐ GEFNU TILEFNI – eftir Bryndísi Schram

Tengdafaðir minn, Hannibal Valdimarsson, var einhver umdeildasti stjórnmálamaður Íslands,  meðan hann lifði. Vestfirðingur í húð og hár, eins og flestir vita. Þegar ég var unglingur í Vesturbæ Reykjavíkur, sá ég oft myndir af honum í Morgunblaðinu. Þessum myndum fylgdi yfirleitt einhver skætingur og níð um persónu hans – en aldrei þó, að hann væri barnaníðingur, merkilegt nokk!

Ég man það ekki núna, hvort ég lagði einhvern trúnað á það sem ég las eða hvort það snerti mig yfirleitt nokkuð.  Þó leyni ég því ekki, að mér stóð hálfgerður stuggur af honum, þegar við hittumst í fyrsta sinn. Danasleikja, landráðamaður, laumukommi, uppreisnarseggur, lýðskrumari,  lygari, óþverri – eflaust hafa öll þessi orð komið upp í huga mér. Ég hafði lesið þau í Blaðinu – blaði allra landsmanna –  svo oft, svo oft.

En auðvitað voru þetta bara orð án merkingar. Ég vissi ekki, hvern mann hann hefði að geyma, fyrr en ég hafði tekið í höndina á honum, horft í augu hans og setið til borðs með honum nokkrum sinnum. Fengið að kynnast hans innra manni. Eftir það lét ég allan róg og níð lönd og leið.

En auðvitað fór ekki hjá því, að allt þetta níð og rógur á síðum dagblaðanna síaðist inn á heimilin –  inn í eldhúskrókinn. Þar var hann borinn á borð með morgunkaffinu, síðdegiskaffinu – og jafnvel líka með kvöldkaffinu. Kökur voru óþarfar, því að ekkert rennur ljúflegar niður en slúðursögur, gómsætar og krassandi.

Amma mín var enn á lífi, þegar þetta var. Hún bjó meira að segja hjá okkur Jóni Baldvini, þegar við byrjuðum að búa saman. Það fór ekki hjá því, að hún kynntist tengdaföður mínum. Hún bar mikla virðingu fyrir Hannibal.

Amma var sívinnandi alþýðukona. Hún vann sér inn peninga með því að prjóna þelmjúka nærboli, hlýja vettlinga og sokka fyrir börn – og mynstruð sjöl fyrir konur úti í bæ. Þegar hún hafði pressað og pakkað inn þessum fallegu flíkum, lagði hún af stað fótgangandi bæjarenda á milli til þess að skila af sér. Oftast var henni boðið upp á kaffi í eldhúskróknum. Þar sat heimilisfólkið og masaði um landsins gagn og nauðsynjar. Oftar en ekki barst talið að tengdaföður mínum. Og eflaust hefur fólk haft lúmskt gaman af því að stríða gömlu konunni, láta hana heyra það um þennan nýja fjölskyldumeðlim.

Einhverju sinni hafði hún mátt sitja óvenju lengi undir kjaftavaðlinum og hlusta á fólkið smjatta á slúðursögum. „Og hvað segir þú nú, Margrét mín, um þennan mann?“, spurði húsmóðirin loksins. –

Það stóð ekki á svari hjá henni ömmu minni: „Ég er búin að þekkja þennan mann í nokkur ár. Og það segir mér alveg nóg um manninn, að ég hef aldrei heyrt hann tala svona um nokkra manneskju, eins og þið hafið talað um hann hér í dag“.

Og þar með var hún farin.

Þarf ég nokkru við að bæta?

Satt að segja skaust þessi hálfgleymda minning upp í hugann, þegar ég heyrði, að skólaslit Menntaskólans á Ísafirði færu fram þann 25. maí –  þ.e.a.s í gær. Þar hafa þá væntanlega verið viðstaddir einhverjir úr seinasta árganginum sem Jón Baldvin útskrifaði, til að  fagna 40 ára stúdentsafmæli sínu.

Þeir munu væntanlega hafa tekið eftir því, að það er búið að fjarlægja málverk af fyrstu skólameistarahjónunum, sem hafði verið uppi á vegg í mötuneyti skólans í næstu 40 ár. Hvers vegna? Hafa þau verið dæmd fyrir glæp?  Eitthvað hlýtur það að vera, fyrst skólameistarinn –  reyndar gamall nemandi okkar –  telur okkur ekki lengur í sínum  húsum hæf.

Ástæðan mun vera illt umtal í blöðunum – rógur og níð.

Mér finnst ástæða til að vekja athygli  Ísfirðinga á þessum gjörningi. Hann ætti að vera ýmsum verðugt umhugsunarefni á þessum stað og stundu.

Eitt að lokum. Menn verða að  vera sjálfum sér samkvæmir í verkum sínum –  hvort sem þau eru góð eða ill. Verður skólameistari ekki líka að sjá til þess, að Saga Menntaskólans á Ísafirði eftir fyrrum skólameistara, Björn Teitsson –  sem fer lofsamlegum orðum um brautryðjendurna –  verði fjarlægð af bókasafni skólans, rétt eins og myndin af veggnum?

Þá fyrst væri verkið fullkomnað.