Höfundur fyrrnefndrar greinar, Ólafur Arnarson, hefur starfað hjá innlendum og erlendum fjármálafyrirtækjum. Hann gaf nýlega út bók um hrun íslenska fjármálakerfisins undir heitinu: Sofandi að feigðarósi. Að sögn útgefanda hans er þekkingu Ólafs og reynslu á sviði alþjóðafjármála viðbrugðið. Mér sýnist því ærin ástæða til að taka fullyrðingar Ólafs í fyrrnefndri grein alvarlega. Þar sem það getur skipt sköpum um afkomu og framtíðarhag fjölda heimila og fyrirtækja í landinu, hvort fullyrðingar Ólafs reynast sannleikanum samkvæmar eða ekki, leyfi ég mér að beina til þín eftirfarandi spurningum með beiðni um svör við fyrstu hentugleika.
Er það satt :
- að megnið af þeim skuldabréfum, sem á sínum tíma voru gefin út af gömlu bönkunum og seld erlendum bönkum hafi “runnið inn í lánavafninga”, sem síðan voru seldir áfram á alþjóðlegum fjármálamörkuðum?
- að hinir erlendu bankar (að sögn mestan part þýskir), sem lánuðu gömlu bönkunum með áðurnefndum skuldabréfakaupum, séu því skaðlausir og eigi lítið eftir af þessum skuldakröfum í sinni eigu?
- að hinir erlendu bankar hafi selt fyrrnefnda “lánavafninga” til fjárfestingasjóða af ýmsu tagi?
- að umræddir sjóðir, sem áttu íslensk bankaskuldabréf, hafi afskrifað þau nú þegar?
- að “spákaupmenn” hafi í stórum stíl keypt þessi íslensku bankaskuldabréf fyrir slikk á eins konar brunaútsölu?
- að núverandi eigendur þessara bréfa og þar með kröfuhafar á gömlu bankana séu því spákaupmenn, “sem keyptu bréfin á kannski tvær krónur fyrir hverjar hundrað”?
Fyrrgreindar spurningar varða fullyrðingar, sem settar eru fram í grein Ólafs. Því til viðbótar leyfi ég mér að bæta við tveimur spurningum:
- Eru þessar fullyrðingar um löngu áorðnar afskriftir skulda gömlu bankanna af hálfu upphaflegra lánveitenda þeirra sannleikanum samkvæmar?
- Reynist þessar fullyrðingar réttar, hvaða ályktanir má draga af því um áorðnar afskriftir á erlendum skuldum íslenskra heimila og fyrirtækja, sem áformað er að færist yfir til nýju bankanna?
Í beinu framhaldi af þessum spurningum vek ég athygli þína á eftirfarandi fullyrðingu greinarhöfundar og bið þig að svara henni opinberlega, af því að svarið hlýtur að varða allan almenning í landinu. Ólafur segir í grein sinni eftirfarandi:
“ Það skýtur því skökku við, þegar viðskiptaráðherra Íslands gengur fram fyrir skjöldu og gerir að sínu hjartans máli, að ekki megi afskrifa eina einustu krónu af skuldum Íslendinga – þ.e. okkar sem sitjum uppi með lánin, sem hafa a.m.k. tvöfaldast á meðan eignirnar hafa fallið í verði um helming. Gylfi Magnússon, viðskiptaráðherra, krefst þess að við borgum í topp lánin til spákaupmannanna, sem keyptu þau á brotabroti af nafnvirði – ekki til þeirra sem lánuðu okkur peningana, því þeir eru þegar búnir að tapa sínum peningum (leturbreyting mín). Spákaupmennirnir eru þeir hinir sömu og léku sér með krónuna og veðjuðu á fall Íslands. Þeir græddu á falli Íslands og nú vill Gylfi að skuldsettur almenningur á Íslandi tryggi þessum sömu “Íslandsvinum” glæpsamlegan hagnað með því að fjármagna á nýju bankana á herðum þeirra, sem mest hafa tapað á hruninu – nefnilega á herðum íslenskra fjölskyldna”.
Ég tel miklu varða, að almenningur í landinu fái skýr svör frá þér, sem yfirmanni bankamála, við fyrrgreindum fyrirspurnum mínum í tilefni af fullyrðingum greinarhöfundar. Umræðan varðar svo brýna hagsmuni svo margra, að ólíðandi er annað en að hún byggi á staðreyndum.
Með vinsemd og virðingu,
Jón Baldvin Hannibalsson
fv. ráðherra
jbh.is