Útvarp Saga: Viðtal við JBH
Arnþrúður Karlsdóttir ræðir við Jón Baldvin Hannibalsson í síðdegisútvarpinu
Category: Allar greinar
Gróusögur eftir pöntun?
„Það eru þættir í málum Jóns Baldvins Hannibalssonar sem fá mig til að staldra við. Þessi mál eru svo mörg og ná yfir svo langt tímabil að það hlýtur að hafa verið fólk sem vissi meira en það kýs að segja. Þegar ég bjó í Washington DC 2007-2010 gengu enn sögur meðal íslendinganna um sendiherrann fyrrverandi, um alls konar óviðeigandi hegðun, oftast tengdar ölvun og partýstandi. En líka grófari sögur um ágengni við konur og stúlkur. Sögur sem hljóta að hafa náð eyrum samverkamanna sendiherrans og yfirboðara. Síendurteknar sögur sem mannni finnst ótrúlegt að samtíðarmenn í stjórnmálum og þjóðfélagsumræðu hafi ekki heyrt. Til eru stjórnmálamenn og blaðamenn sem lögðu sig fram um að vita allt um alla. Sumir hafa jafnvel lýst sjálfum sér sem nokkurs konar kóngulóm í miðjum vef ógeðslegs þjóðfélags. Er ekki komið að þeim að segja frá því sem þeir vissu um athafnir Jóns Baldvins Hannibalssonar?“ (Friðjón R Friðjónsson, framkvæmdarstjóri KOM ráðgjafar og formaður upplýsinga- og fræðslunefndar Sjálfstæðisflokksins).
Ofangreind auglýsing eftir gróusögum um Jón Baldvin Hannibalsson birtist 14. febrúar s.l. á fésbókarsíðu Friðjóns. Hver er þessi Friðjón? Hann er eigandi og framkvæmdarstjóri KOM almannatengsla fyrirtækisins og jafnframt miðstjórnarmaður og formaður upplýsinga- og fræðslunefndar Sjálfstæðisflokksins. Mér er sagt að í almannatengslabransanum sé hann þekktur sem spunameistari formanns Sjálfstæðisflokksins.
Ofangreind auglýsing mun vera einsdæmi í sögu almannatengsla á Íslandi. Menn sem þekkja vel til í þessum bransa kannast ekki við nein dæmi þess að opinberlega hafi verið auglýst eftir gróusögum um nafnkunna menn. Fáir leggja trúnað á að þetta sé bara einkaframtak Friðjóns. Þeir sem til þekkja á bak við tjöldin telja næsta víst að hann geri þetta með vitund og vilja flokksforystunnar. Aðrir benda á að Friðjón og Andrés Jónsson, spunameistari Samfylkingarinnar, séu nánir vinir og þekktir af því að gera hvor öðrum greiða þegar reynir á hugkvæmni spunameistaranna. Á kannski að skoða þetta sem vinargreiða?
Umsögn um þingsályktunartillögu um orkupakka 3.
Til : Sigrún Helga Sigurjónsdóttir – nefndasvið@althingi.is
Frá: Jón Baldvin Hannibalsson – jbhannibalsson@gmail.com
Efni: Umsögn um þingsályktunartillögu um orkupakka 3.
Ég vísa til erindis Sigrúnar Helgu Sigurjónsdóttur með beiðni um umsögn um áðurnefnda þingsályktunartillögu, dags.11.04.19.
Ég kýs að takmarka umsögn mína við svör við eftirfarandi fjórum spurningum:
Ég er einn af þeim… Afmæliskveðja frá Þresti Ólafssyni
Ég er einn af þeim sem stóð að útgáfu og söfnun afmælis heillaóska á bók um framtíð jafnaðarstefnu, aðkomu Íslands að sjálfstæðismálum Eystrasaltsríkjanna og aðild landsins að samningnum um EES. Sú bók er ekki aðeins ómissandi heimild um heimssögulega atburði heldur mikilvægt sýnishorn um stjórnmálahugsun og pólitískan feril Jóns Baldvins. Enginn íslenskur stjórnmálamaður hefur ritað ítarlegar og skarpar um stjórnmálahugsjón sína á lýðveldistíma en Jón Baldvin.
Ég er einn af þeim sem ákváðu að hætta við og fresta útgáfu bókarinnar vegna þess að andrúmloftið í samfélaginu var lævi blandið og umræðan um höfundinn drifinn áfram af hatri sem varhugavert er að fara á fjörurnar við.
Ég er einn af þeim sem telur að nú sé komið nóg. Allt hefur sinn tíma og sín takmörk. Líka mannorðsherferð, þar sem markmiðið virðist ekki bara vera að koma höggi á viðkomandi heldur að leggja hann að velli, ræna hann ærunni. Gera hann útlægan í eigin landi. Þeir sem telja Jón Baldvin hafa brotið á sér, eiga skilyrðislaust að leita réttar síns. Við lifum enn í réttarríki – ekki lýðveldi götunnar. Hann verður að lúta niðurstöðu réttvísinnar eins og hver annar.
Jón Baldvin Hannibalsson, afmælisgrein eftir Jakob Frímann Magnússon
Í dag er áttræður vinur minn og samferðamaður um langa hríð, Jón Baldvin Hannibalsson, fyrrverandi sjómaður, kennari, skólameistari, ritstjóri, formaður Alþýðuflokksins, fjármálaráðherra, utanríkisráðherra og sendiherra Íslands í Washington og Helsinki.
Fáa menn veit ég jafn leiftrandi greinda, litríka og skemmtilega. Sannarlega öngvan er lagt hefur jafngjörva hönd á að skapa forsendur hins auðuga íslenska velferðarsamfélags sem aldrei hefur staðið í jafnmiklum blóma og einmitt nú. Þökk sé ötulli og einbeittri baráttu hans fyrir þeim kostakjörum sem inngangan í EES, Evrópska efnahagssvæðið, færði okkur um miðjan tíunda áratug síðustu aldar.
Jóns Baldvins verður lengi minnst á Íslandi fyrir það pólitíska þrekvirki. Að sama skapi er hans hlýlega minnst í öðrum löndum sem hins djarfhuga stjórnmálamanns er fyrstur steig fram til atfylgis baltnesku þjóðunum í tvísýnni baráttu þeirra fyrir frelsi og langþráðu, endurheimtu sjálfstæði.
Söguburður
Haustið 2013 birti DV (helgarblað 27.-29. sept) kæru Aldísar Schram á hendur JBH til kynferðisbrotadeildar lögreglunnar á höfuðborgarsvæðinu. Þar er að finna allar sömu sögurnar sem Stundin og aðrir fjölmiðlar hafa nú rifjað upp sex árum síðar. Sömu nöfn – sömu sögur. Eina undantekningin er sviðsetning Carmenar Jóhannsdóttur „á þakinu“ sem fjallað er um í upphafi. Hinar sögurnar fjórar eru sagðar af höfundi kærunnar, Aldísi Schram. Það ætti að vekja athygli athugulla lesenda að þarna er hvergi að finna kærur vegna áreitni við hana sjálfa eða dóttur hennar, systur hennar, móðursystur né vinkonur sem áður voru á hennar sakaskrá.
Lögreglan endursendi Aldísi, lögfræðingi, skjalið með þeim ummælum að sögur ónafngreindra aðila væru ómarktækar, þar sem ekki væri unnt að kanna sannleiksgildi nafnlausra frásagna. Það eina sem er nýtt er að í upphafi árs 2019 komu sömu konur loks fram undir nafni í fjölmiðlum. Þar voru sögurnar birtar, án athugasemda, gagnrýninna spurninga eða sannprófunar af neinu tagi og án þess að virða andmælarétt hins meinta sökudólgs. Í kaflanum sem hér fer á eftir birtast svör mín við þessum söguburði.
Leikhússmiðjan ehf?
Ég eyddi kvöldstund í að renna yfir sögurnar um mig eftir konurnar í „stuðningshópi“ Aldísar Schram á netinu. (Þurfti þess vegna væntanlegra málaferla.) Höfundar skiptust í tvo hópa: Annars vegar voru hinar hugrökku, sem sögðu til nafns. Þeim hef ég þegar svarað. Hinar voru sýnu fleiri sem földu sig bak við nafnleynd. Þegar þetta er lesið saman, sést að margt er sameiginlegt með sögunum. Dreissugur valdsmaður misbeitir valdi sínu til að níðast á minnimáttar sakleysingjum. Svo breytist karakterinn í drykkfellt dusilmenni, sem konum og börnum stafar hætta af, þegar rökkva tekur.
Subbulegustu sögurnar eru nafnlausar. Það þýðir að höfundarnir þora ekki að standa við orð sín. Og sá sem rægður er, fær engum vörnum við komið. En ein sagan er undantekning að því leyti að þar er getið um stað (Ráðherrabústaðinn) og stund (árið 1996). Sagan er svona: Valdamaðurinn er veisluglaður en situr áfram eftir veislulok. Og er enn þurfandi. Hann er sagður æpa yfir tóman salinn: „Mig vantar kvenmann.“ Þegar engin gegnir kallinu, ryðst hann fram í eldhús og hremmir þar stúlkubarn. Hún er sögð 16 ára í sögunni, en verður 13 ára í endursögnum samfélagsmiðla.
Þetta er eina sagan sem unnt er að sannreyna, bæði stað og stund. Ég mundi vel að ég hafði ekki komið inn fyrir dyr á ráðherrabústaðnum eftir starfslok í ríkisstjórn um mitt ár 1995, fyrr en mörgum árum síðar (til að sitja fund með utanríkisráðherra Eistlands). Ég spurði því veisluhöld ríkisins, sem annaðist veitingar þar á þessum árum, hvort hann gæti staðfest þetta? Hérna er svarið: „Af gefnu tilefni vottar undirritaður það hér með, að Jón Baldvin Hannibalsson var aldrei veislugestur í Ráðherrabústað á árinu 1996. Sögur um orð hans og athafnir í eða eftir veislu í ráðherrabústað á því ári fá því ekki staðist. Þess skal og getið, að enginn í starfsliði mínu í eldhúsi var eða hefur verið undir lögaldri.“
TIL VARNAR FEMINISMA II
Í fyrri grein (Fréttablaðið 14.02.19) sagði ég dæmisögu frá Kanada, um það hvernig öfgafeministar eru að koma óorði á feminismann, þar rétt eins og hér. Saklaus maður var lýstur sekur án dóms og laga og líf hans lagt í rúst.
Það var á þeirri stundu, sem Margaret Atwood, dáður höfundur meira en 40 bóka og heimsfrægur talsmaður femínista, kvaddi sér hljóðs í grein sinni „Am I a bad feminist?“ (13. jan 2018) til að segja: „Hingað – en ekki lengra. Um mig hefur verið sagt, að ég hafi brotist til frama á ritvellinum með því að standa blóðug upp að öxlum yfir höfuðsvörðum feðraveldisins. Það var kannski svolítið ýkt. En – kæru systur – nú er mér nóg boðið. Sú var tíð, að við vantreystum réttarkerfinu. En ætlum við að svara fyrir okkur með réttarmorði, utan réttarsala?“
Er þetta ekki klassískur Kiljan: „Vont er þeirra ranglæti, en verra er þeirra réttlæti“?
Með þessu var Atwood að verja dýrmætustu arfleifð vestrænnar menningar – sjálft réttarríkið. Þegar á reynir, þurfum við öll á vernd þess að halda. Án þess hröpum við aftur niður í villimennsku. Sagan – líka nýleg saga – geymir ótal dæmi um þetta. Aftökur án dóms og laga. Fangelsanir fyrir engar sakir. Nornabrennur. Trúarofsóknir. Skoðanakúgun. Ritskoðun. Bókabrennur. Og það versta er þetta: Valdbeiting af þessu tagi er iðulega í upphafi réttlætt í nafni mannréttinda! Meira að segja Cosa Nostra – ítalska mafían – táknmynd hins gerspillta þjóðfélags, sem þrífst utan við lög og rétt, byrjaði upphaflega sem uppreisn gegn pólitískri harðstjórn. Fleiri dæmi:
TIL VARNAR FEMINISMA I
Nú er svo komið, að öfgafemínistar eru að koma óorði á femínismann, ekki bara á Íslandi heldur um heim allan. Við megum ekki láta þeim takast það. Reynum að læra af öðrum, t.d. af eftirfarandi dæmisögu frá Kanada.
Þetta byrjaði allt saman í University of British Columbia (UBC). Þjóðkunnur kanadískur rithöfundur, Steven Galloway að nafni, hafði kennt „creative writing“ (skapandi skrif) við góðan orðstír við háskólann. Frægasta bók hans, The Cellist of Sarajevo (2008), varð alþjóðleg metsölubók. Allt í einu spurðist það út, að hann hefði verið rekinn, fyrirvaralaust. „Óbrúanlegur trúnaðarbrestur,“ sagði rektor háskólans, Martha Piper.
En smám saman spurðist það út, að hinn skapandi rithöfundur væri sakaður um nauðgun. Hann átti að hafa nauðgað nemanda sínum. Rektor, og samstarfskonur hennar í deild skapandi lista, voru lofsungnar í fjölmiðlum fyrir að hafa rekið hann. Svona eiga sýslumenn að vera, var sagt. „Zero tolerance“ – ekkert umburðarlyndi – gagnvart ofbeldi gegn konum. Konurnar sem réðu lögum og lofum í Háskólanum í British Columbia voru sagðar vera öðrum til fyrirmyndar.
Er RÚV ábyrgur fréttamiðill eða fráveita ósanninda og óhróðurs? – Opið bréf til útvarpsstjóra
Ágæti útvarpsstjóri.
Við undirrituð vekjum athygli yðar á því, að starfsmenn yðar, dagskrárgerðarmenn við Rás 2, þeir Sigmar Guðmundsson og Helgi Seljan, hafa í tvígang að undanförnu farið með tilhæfulausar ásakanir, rangar fullyrðingar og ærumeiðandi ummæli á opinberum vettvangi. Fyrst í viðtali á Rás 2 fimmtudaginn 17. janúar og aftur í sjálfsvarnaræfingu í Morgunblaðinu föstudaginn 8. febrúar sl.
Fréttamennirnir fullyrða, að þeir séu „ekki ábyrgir fyrir orðum viðmælenda sinna …“ Sé það rétt, þá hlýtur að vakna sú spurning, hvort þeir megi þá að ósekju lepja upp slúður, gróusögur, persónuníð eða aðra illmælgi – í útvarpi allra landsmanna? Og fá níðið niðurgreitt hjá skattgreiðendum. Það væri þá bara á ábyrgð þeirra, sem ljúga að þeim. Eruð þér, herra útvarpsstjóri, sammála þessari starfslýsingu handa fréttamönnum Ríkisútvarpsins?
Þessa dagana er mikið rætt um, að stofnanir og fyrirtæki ættu að setja sér siðareglur. Blaðamannafélag Íslands hefur sett sér slíkar reglur. Ríkisútvarpið, sem þér stýrið, hefur ekki talið það nægja og hefur því sett sér ennþá viðameiri siðareglur. Má ekki treysta því, hr. útvarpsstjóri, að þessar siðareglur séu ekki bara settar til að sýnast? Er ekki til þess ætlast, að fréttamenn haldi þær í heiðri?
Í siðareglum Blaðamannafélags Íslands segir: (4. grein) 1 „Í frásögnum af dóms- og refsimálum skulu blaðamenn virða þá meginreglu laga, að hver maður er talinn saklaus, þar til sekt hans hefur verið sönnuð.“