Category: Allar greinar

Arnar Jónsson fer með hlutverk Lés konungs. Frá Þjóðleikhúsinu

Í forvitnilegu viðtalii Friðriku Benónýsdóttur í vikunni sem leið við Arnar Jónsson (Fréttablaðið, 24. des,), vitnar hann í pólska heimspekinginn Jan Kott, en sá maður öðlaðist heimsfrægð um miðja seinustu öld með bók sinni: Shakespeare Our Contemporary. Jan Kott var fæddur í Varsjá árið 1914 og upplifði á eigin skinni gyðingahatur og ýkta þjóðernishyggju, sem endaði í vitfirringu nazismans og síðar Stalíns. Hann nam lögfræði við háskólann í Varsjá, en sem barn síns tíma gat hann aldrei slitið hugann frá upplifun unglingsáranna, og sú reynsla setti mark sitt á allt sem hann lét frá sér fara til æviloka.

Lesa meira

Landnámssetrið í Borgarnesi

Ég sagði sem svo í leikdómi um Dísu ljósálf í seinustu viku, að Kára Viðarssyni hefði tekist að gera froskinn Jeremías að algeru sjarmatrölli. Ég var því að velta því fyrir mér á leiðinni upp í Borgarfjörð í gær, hvort þessi sjarmi mundi fylgja Kára yfir í aðrar persónur, kannski ögn flóknari en froskurinn Jeremías. Ég varð ekki fyrir vonbrigðum. Í gærkvöldi varð ég vitni að því, að Kára Viðarssyni tókst að blása lífi í löngu gengna þjóðsagnapersónu af tröllakyni, sem tók sér bólfestu í Snæfellsjökli á landnámsöld og varð með tímanum átrúnaðargoð Snæfellinga.

Lesa meira

Dísa ljósálfur

Fyrirfram var ég satt að segja hálfkvíðin fyrir hönd Páls Baldvins, höfundar og leikstjóra Dísu ljósálfs. Hann hefur á undanförnum árum verið afkastamikill leiklistargagnrýnandi og hefur leyft sér að vera nokkuð dómharður á köflum. Það hefði því verið ankannalegt, ef endurkoma hans í hlutverki þolandans hefði mislukkast, og hann hefði sjálfur orðið fyrir barðinu á leiklistargagnrýnendum. Eiginlega óbærileg tilhugsun. En sem betur fer var kvíði minn ástæðulaus. Ég gat strax andað léttara. Frá því tjaldið var dregið frá, var augljóst, að höfundur og leikstjóri voru á réttri leið.

Lesa meira

Ólafía Hrönn var stjarna kvöldsins, alger senuþjófur. Hún skyggði á alla aðra. Ég var svo heppin að sitja framarlega á annarri sýningu, svo að ég gat fylgst með hverri munnvipru, hverri augngotu, hverri hreyfingu þessa lúna líkama, sem silaðist eftir gólfinu, þyngslalegur, skakkur og skældur. Jafnvel þegar hún fær sér kríu í rúminu, eru allra augu á henni. Enda er hún höfuð fjölskyldunnar, mamma og amma, sem allir treysta á, þegar í harðbakkann slær. Hún ræður öllu og hefur leyfi til að skipa fyrir út og suður.

Lesa meira

Fálmað í þyngdarleysi

“Það vantar alla mótivasjon,” sagði sjóarinn í BRIM – (sá þá mynd í vikunni – alger snilld) – og þess vegna dettur mér þetta orð í hug núna, þegar ég sest niður til að skrifa um nýjasta verkið í Borgarleikhúsinu – Heimur sem ekki er til. Það er engin bersýnileg mótivasjon að baki – enginn hvati, engin saga, ekkert upphaf, enginn endir – aðeins “lifandi skúlptúr, málverk og tónverk” – eins og höfundarnir, Gabríela og Erna, segja sjálfar.

Lesa meira

Blessuð sé minning næturinnar

Það er kominn miðvikudagur, þegar ég loks sest niður í ró og næði til þess að skrifa nokkur orð um frumflutning Ragnars Ísleifs í ríkisútvarpinu á sunnudaginn – og biðst ég forláts á því. Ég hef fátt mér til afbötunar nema hvað á sunnudaginn stóð páskahelgin sem hæst með vinafjöld, veislum og tilheyrandi, ferming nýafstaðin, og mörg önnur bjóð framundan með freistingum og hættum bæði fyrir líkamann og andann.

Lesa meira

Skepna

Það er fátt sem gleður í okkar litla rotna samfélagi þessi misserin. Enginn virðist kunna lengur muninn á réttu og röngu, góðu né illu, fögru né ljótu. Fólk vafrar um með bundið fyrir bæði augu, vill hvorki heyra né sjá.
Og á meðan fer allt til helvítis.

Lesa meira

Hamskiptin

Það var hálfgerður beygur í mér, þegar ég sneri heim úr leikhúsinu í gærkvöldi. Það var ekki laust við, að ég væri kvíðafull, hrædd við hið ókomna, veturinn og myrkrið – og hugsanlegt birtingarform angistarinnar í okkar heillum horfna þjóðfélagi. Angistin getur snúist upp í andhverfu sína, brotist út í hamslausri grimmd og miskunnarleysi. Þeir sem ekki falla inn í mynstrið, þeir sem skera sig úr, eru öðru vísi, ofbjóða blygðunarkennd (les: réttlætiskennd) okkar – skulu víkja. Um það fjallar nóvella Franz Kafka – Hamskiptin.

Lesa meira

Listaháskóli Íslands

Það var rafmagnað loftið í gömlu smiðjunni við Sölvhólsgötu á laugardagskvöldið, þar sem Leiklistarskóli ríkisins nýtur skjóls við skemmtilega frumstæðan aðbúnað. Eitthvað svona bóhemskt og aðlaðandi. Leiksýningin var rétt að hefjast. Ungar fallegar stúlkur, allt nemendur úr skólanum væntanlega, afhentu miða og töldu í sætin. Leikritið Stræti – eftir breska rithöfundinn Jim Cartwright – prófstykkið sjálft – var að hefjast.

Lesa meira

Frá Borgarleikhúsinu

“Vei yður, fræðimenn og farísear, hræsnarar! Þér líkist
hvítum kölkuðum gröfum, sem sýnast fagrar utan, en
innan eru fullar af dauðra manna beinum og alls kyns
óþverra. Þannig eruð þér, sýnist hið ytra réttlátir í
ranglætis.”
( Matteus, 23, 27.)

Lesa meira